Po czym poznać stan zapalny?

Co to jest stan zapalny?

Stan zapalny rozwija się pod wpływem działania rozmaitych czynników uszkadzających. Specjaliści wymieniają wśród nich m.in.: zakażenie bakteryjne lub wirusowe, inwazję pasożytów, ekspozycję na działanie czynników chemicznych, poparzenia, urazy mechaniczne. Stan zapalny ma za zadanie wspomóc proces naprawy uszkodzonych tkanek i ograniczyć szkodliwe działanie czynnika odpowiedzialnego za jego powstanie. W jego przebiegu dochodzi do produkcji cytokin prozapalnych, czyli specjalnych białek inicjujących reakcję układu odpornościowego. W zależności od czasu trwania stanu zapalnego eksperci wyróżnili zapalenie ostre i przewlekłe. Pierwsze z nich trwa kilku dni. Składają się na niego występujące po sobie procesy – uszkodzenie tkanek, nasilony przepływ krwi i wysięk – namnażanie się komórek układu immunologicznego, gojenie. Z kolei przewlekły stan zapalny trwa tygodniami, a wyżej wymienione etapy zachodzą jednocześnie.

Objawy stanu zapalnego

Organizm w różnoraki sposób może reagować na toczący się w nim stan zapalny. Eksperci wymieniają następujące objawy: 

• zaczerwienienie,
• ból, 
• tkliwość,
• obrzęk,
• wzrost temperatury – ucieplenie,
• wysięk (surowiczy, włóknikowy, ropny, krwotoczny, zgorzelinowy),
• upośledzenie pracy danej tkanki.

Jednocześnie w przebiegu stanu zapalnego można zaobserwować objawy ogólnoustrojowe, jak podwyższenie temperatury ciała, czemu towarzyszyć mogą dreszcze, ogólne osłabienie, ból i zawroty głowy, bóle mięśniowe, brak apetytu, zaburzenia snu, częstsze infekcje, zaburzenia nastroju. Jednakże na podstawie samych objawów nie sposób jednoznacznie stwierdzić występowania stanu zapalnego. W tym celu konieczne jest przeprowadzenie odpowiednich badań.

Jakie badania pozwalają wykryć stan zapalny?

Stan zapalny można stwierdzić w badaniach krwi. Podstawowe markery stanu zapalnego to OB, czyli odczyn Biernackiego i CRP, czyli białko C-reaktywne. Pierwszy z nich oznacza tempo opadania czerwonych krwinek. W czasie stanu zapalnego we krwi stwierdza się obecność ww. cytokin prozapalnych, które sprzyjają zbijaniu krwinek czerwonych. W konsekwencji tego robią się one cięższe, a przez to szybciej opadają. Im tempo opadania jest większe, tym cięższy jest stan zapalny. Sprawdź, jak wysokie OB powinno niepokoić. Badanie CRP polega na ocenie poziomu białka ostrej fazy. Wytwarzane jest ono przez wątrobę w efekcie pobudzenia układu odpornościowego. W morfologii krwi przy stanie zapalnym stwierdza się wzrost liczby białych krwinek i płytek krwi. Wyniki wyżej wymienionych badań pozwalają na stwierdzenie stanu zapalnego, jednak na ich podstawie nie można określić jego miejsca. Nieprawidłowy poziom OB, CRP i morfologii jest wskazaniem do rozszerzenia diagnostyki.